Protezy
Protetyka to dziedzina stomatologii odpowiedzialna za naprawę braków w uzębieniu powstałych w sposób naturalny lub mechaniczny. W pewnym wieku korzenie zębowe ulegają osłabieniu i zęby zaczynają wypadać, dlatego konieczna jest ich rekonstrukcja. Protetyk wykonuje protezy, które zastępują naturalne zęby, co ma wymiar nie tylko estetyczny, ale także zdrowotny. Dobry protetyk jest w stanie odtworzyć ubytki w jamie ustnej, dobierając przy tym najlepsze metody i materiały przypominające strukturę prawdziwych zębów. Współczesne protezy są dopasowane do konkretnego pacjenta, dlatego ich noszenie jest wygodne i nie stanowi przeszkody do swobodnego spożywania pokarmów. Protetyk ściśle współpracuje ze stomatologiem prowadzącym leczenie, dlatego uwzględnia wszystkie aspekty medyczne podczas wykonywania i naprawy protez. Z usług protetycznych korzystają osoby, które straciły zęby wskutek choroby, wypadku lub wieku. Nowoczesne protezy niczym się nie różnią od naturalnych zębów, wyróżniając się wysoką funkcjonalnością oraz estetyką.
Proteza jest ruchomym uzupełnieniem brakujących zębów i tkanek. Wykonane z żywicy akrylowej lub kombinacji tejże z metalem. Proteza całkowita dotoczy wszystkich zębów. Proteza częściowa – jest uzupełnieniem kilku zębów. Proteza jest wykonana po miesiącu od ostatniej extrakcji (usunięcie zęba) – w celu zachowania właściwego gojenia. Proteza wykonana wcześniej – to proteza natychmiastowa.
Kto potrzebuje protez?
Pacjenci z całkowitym lub częściowym brakiem uzębienia. Proteza pomaga żuć oraz mówić, stanowi podparcie dla mięśni twarzowych oraz poprawia wygląd i uśmiech.
Co się dzieje, gdy otrzymasz nową protezę
Zrobienie protezy trwa około 3 tygodni i zamyka się pięcioma wizytami:
- diagnostyka
- wyciski
- ustalenie zwarcia, kształtu, koloru
- przymiarka próbek protez
- oddanie protez i korekta
Nowe protezy wymagają pewnego czasu, aby pacjent odbierał je jako swoje zęby. Początkowo mogą wystąpić problemy z mówieniem, jedzeniem lub nadmiernym wydzielaniem śliny. Wszystkie problemy mijają po kilku lub kilku dniach.
Jak dbać o protezy?
W społeczeństwie w którym rośnie średnia wieku obywateli coraz większy ich procent nosi protezy albo wymaga takiego typu uzupełnień.
Utrzymanie protezy we właściwiej higienie jest ważne dla zdrowia, estetyki oraz zachowania neutralnego zapachu z ust. Nieczyszczone protezy są przyczyną stanów zapalnych oraz upośledzają smak.
Wyjmowana proteza zębowa zbudowana jest z akrylu lub połączenia akrylu z metalem. Mikroporowata struktura akrylu może stanowić doskonałe środowisko do rozwoju mikroorganizmów, także tych chorobotwórczych.
Każda powierzchnia w jamie ustnej (niezależnie sztuczna czy naturalna) w sposób naturalny pokrywa się cienką warstwą glukoprotein w ciągu 30 min. Warstwa ta, łącznie z resztkami pokarmowymi, bakteriami i grzybami tworzy tzw. płytkę bakteryjną. Żywice methakrylowe, z których produkowane są protezy, pomimo że sprawiają wrażenie gładkich, takimi nie są. Pod mikroskopem pokazują kraterowatą naturę, co jest wynikiem polimeryzacji, inaczej mówiąc “mikrokratery” powstają w procesie utwardzania materiału protezy.
Miejsca te są idealnym siedliskiem dla grzybów i bakterii, które zasiedlając je upośledzają wygląd, smak i są przyczyną nieprzyjemnego zapachu. Po pewnym czasie płytka bakteryjna ulega zwapnieniu , powstaje kamień, który łatwo ulega ciemnym przebarwieniom od tytoniu, kawy czy herbaty. W przypadku pacjentów niedbających o protezy, większa ilość organizmów chorobotwórczych może być
przyczyną różnych infekcji.
Protezy czyścimy za pomocą środków mechanicznych, chemicznych lub kombinacji tych dwojga. Najbardziej popularną metodą jest użycie specjalnej szczotki, aczkolwiek szczoteczki do zębów lub paznokci też stosowane. Osoby z upośledzoną sprawnością manualną (np. w wyniku wylewu czy amputacji) poradzą sobie szczotką kupioną w specjalistycznym sklepie. A gdy brak takowego, domowym sposobem, ze szczotki do rąk i dwóch przyssawek można wykonać podobne urządzenie.
Ale uwaga! Chwila nieuwagi podczas czyszczenia może zakończyć się upadkiem protezy na terakotę, co zwykle kończy się pęknięciem. Dlatego radzę czyścić protezę nad umywalką napełnioną w kilku centymetrach wodą. Chemiczne czyszczenie polega na zanurzeniu w płynach dezynfekcyjnych -kupnych lub robionych w domu.
Domowym środkiem może może być Clorox lub Domestos rozpuszczony z wodą w stosunku 1:10. Minusem środków domowych może być przebarwienie metalowych części protezy, (jeśli proteza będzie zanurzona powyżej 10 min.) oraz zapach i smak.
Środki gotowe są pozbawione tych minusów, zanurzenie w takim płynie na 10 -20 min eliminuje 99% mikroorganizmów.
Nowinką na rynku środków do dezynfekcji protez jest zastosowanie polimerów które przywierają do powierzchni protezy i przez kilka godzin uniemożliwiają bakteriom przylgnięcia do protezy ( podobną zasadę zastosowano w paście do zębów Colgate Total)
Podsumowanie:
brudne protezy stanowią problem estetyczny i zdrowotny dla osoby posługującej się nimi.
Tylko codzienne czyszczenie oraz stosowanie środków dezynfekcyjnych pozwoli zachować protezy w czystości.
Co robić z protezami w nocy?
Przed pierwsze dwa tygodnie od wykonania protez dobrze je mieć stale w jamie ustnej (z wyjątkiem czasu higieny). Badania pokazują, że nie używamy protez przez 8 godzin. (czas snu) co pozwala w naturalny sposób (przepływ śliny, ruchy języka) odpocząć śluzowce. Protezy na noc zanurzamy w wodzie.
Jak długo służą?
Nawet jeśli nosisz protezy całkowite, ważne jest regularnie 2 razy do roku odwiedzić dentystę (profilaktyka antynowotworowa). Z wiekiem w jamie ustnej zachodzą zmiany, kość pod śluzówką kurczy się i zanika. Proteza z biegiem czasu może wymagać podścielenia lub ponownego wykonania.
Korony
Technika wykonania
Na pierwszej wizycie ząb jest szlifowany pod koronę (zostaje pobrany wycisk zęba i dziąsła następnie wycisk wysłany jest do laboratorium. Na oszlifowany ząb nakładana jest korona tymczasowa. Druga wizyta – zdjęcie tymczasowej korony i cementowanie korony ostatecznej.
Czy korona wygląda naturalnie?
Tak, naszym celem jest tworzenie uzupełnień wyglądających jak naturalne zęby. Jeśli masz własne sugestie dotyczące, koloru czy kształtu zostaną one przedyskutowane i jeśli to możliwe – zastosowane. Po zakończeniu ząb będzie nie tylko mocniejszy, ale również ładniejszy.
Jak dbać o korony
Unikać nagryzania twardych przedmiotów ((np. skorupki od orzechów). Używać nici dentystycznych. Szczególna uwagę położyć na czyszczenie powierzchni, gdzie korona styka się z dziąsłem.
Korona jest to “czapka” zacementowana na oszlifowanym zębie.
Zadaniem korony jest wzmocnienie lub poprawienie koloru lub kształtu koronowanego zęba. Na dzień dzisiejszy najlepszym materiałem na korony jest porcelana lub stopy złota. Porcelana (ceramika) jest jednym z pierwszych najbardziej trwałych materiałów wykonanych ręką człowieka. To właśnie ceramiczne naczynia , lub częściej ich skorupy, pozwalają archeologom na określenie wieku znaleziska. Greckie słowo “keramos” oznacza “rzecz wypaloną”. Klasyczna porcelana zawiera mieszaninę pospolitych surowców : kamionki, kaolinu, kwarcu i barwników, które po zmieleniu , wymieszaniu z wodą i wymodelowaniu były wpalane w piecu , by osiągnąć krystaliczną postać garnków, filiżanek czy bibelotów.
Dzisiejsza ceramika dentystyczna ma wiele wspólnego z tą z przed tysięcy lat. Porcelana jest optymalnym materiałem dentystycznym ze względu na odporność na ścieranie, niskie przewodnictwo cieplne, jest odporna na warunki jakie panują w jamie ustnej, nie zmienia koloru , ma wysoką estetykę. Jest materiałem zgodnym tkankowo tzn że nie powoduje żadnych skutków ubocznych.
Główne minusy to kruchość ( już 0,1% odkształcenia powoduje złamanie lub pęknięcie) oraz skurcz podczas wypalania. Porcelana w stomatologii nie jest materiałem nowym, pierwsze zęby porcelanowe wykonano już pod koniec XVIII wieku, porcelanowa proteza Jerzego Waszyngtona jest eksponatem w jakimś muzeum, spalone ciało Adolfa Hitlera rozpoznano na podstawie porcelanowych uzupełnień protetycznych.
W Polsce porcelana dentystyczna rozpowszechniła się po 1989 roku i były to mosty i korony typu PFM (angielski skrót oznaczający porcelanę napaloną na metalu).
Metal, najczęściej stop chromo – niklu, stanowi wewnętrzną podporę dzięki której korona nie pęka.
Do dzisiaj jest to 99% prac porcelanowych wykonywanych w Polsce. Jeśli nosisz korony porcelanowe, to jest prawie pewne, że są to korony PFM. Zaletą tych koron jest wytrzymałość, minusem jest metal który przeszkadza w wykorzystaniu pełnej estetyki porcelany. Naturalny ząb charakteryzuje się pewnym stopniem przezroczystości, której nie da się skopiować koroną PFM, która zatrzymuje światło. Aby pokonać ten problem , zamiast chromo-niklu stosuje się złoto lub wykonuje korony z pełnej porcelany (bez metalu).
Ostatnie lata w światowej stomatologii zaowocowały wieloma systemami pełnej porcelany .
Rewolucja polega na tym , że przy zachowaniu wysokiej estetyki udało się ją wzmocnić tak,że przestała być krucha. Zmieniła się także technologia wykonywania koron.
Oto kilka przykładów:
Dicor, IPS Empress- porcelany ” topliwe”, blok porcelany ulega stopieniu w specjalnym piecu , stopiona porcelana jest wstrzykiwana pod ciśnieniem na model zęba. Bardzo estetyczna, wytrzymała, prace charakteryzują się bardzo dużą dokładnością
CAD-CAM angielski skrót – porcelana komputerowo projektowana i wykonana. Nie pobiera się wycisku , za pomocą kamery skanuje się oszlifowany ząb , następnie z kawałka porcelany, na oczach pacjenta, komputerowa obrabiarka “wycina” koronę w ciągu 15-20 min. Maszyna zastępuje człowieka, w tym wypadku-technika dentystycznego
Procera – to też odmiana cad-cam, z tą różnicą że wycisk jest pobierany i tym razem w laboratorium model zęba jest skanowany i drogą elektroniczną przesyłany do Szwecji. Tam wykonywany jest rdzeń z bardzo wytrzymałej porcelany, który wraca do laboratorium
na nim technik , metodą tradycyjną modeluje zewnętrzną cześć korony.
Wytrzymałość Procera jest tak duża, że z powodzeniem można ją stosować na zębach tylnych.
Wszystkie opisane prace (oprócz koron z użyciem obrabiarki CEREC III) można wykonać w moim gabinecie, który znajduje się na terenie miasta Warszawa. Protetyk obsługuje pacjentów z dzielnicy Białołęka i Tarchomin oraz wielu innych rejonów miasta, oferując najnowocześniejsze protezy dopasowane do potrzeb pacjentów. Bogate doświadczenie i ciągłe podnoszenie kwalifikacji sprawia, że w gabinecie możemy wykonać nawet niestandardowe wypełnienia protetyczne, co zwiększa komfort noszenia protezy i zapobiega otarciom dziąseł.
Mosty
